
De barokke preekstoel uit 1738 is uniek in kwaliteit en zeldzaamheid. Het best bewaarde kerkmeubel uit de achttiende eeuw in het bisdom Haarlem-Amsterdam. Hij is gemaakt in het Antwerpse atelier van de toonaangevende beeldhouwer Willem Ignatius Kerricx ( 1682-1745)
Het Christoforusbeeld stond vroeger onder de preekstoel, maar staat nu tegenover de preekstoel op een sokkel.
Op de zesde Zondag na Pinksteren in 1738 is de preekstoel plechtig in gebruik genomen door pastoor Sibij. Deze was niet onbemiddeld en heeft vermoedelijk bijgedragen in de kosten, die verder werden gedragen door de kerkmeesters Cornelis Bregman, rentmeester bij de Heer van Schagen en Adriaan Halfzwaag een zeer bemiddelde boer. Van deze beide kerkmeesters zijn de monogrammen aangebracht in het klankbord. Het ene met spiegelmonogram CB van Cornelis Bregman, de andere AH van Adriaan Halfzwaag.
Schuin oplopende trap met aan rechterzijde leuning van voluterend ajour bladwerk, waarin centraal een zonnebloem, van boven afgedekt met geprofileerde lijst, van onder met lijst van schalmknorren, afgewisseld met verticale parelrijen. De trappaal in de vorm van herme met de halffiguur van de predikende St. Johannes de Doper, omgord met kemelsharen kleed, met aan de gordel de doopschelp. In zijn rechterhand kruisstaf, zijn linkerhand opgeheven. De pijler van de herme, op geprofileerde sokkel, is gedecoreerd met bladwerk op de wijze van culots.
De gebeeldhouwde panelen in de kuip stellen voor; Links: Bonifatius met het doorstoken boek en gesel. Midden: Goede Herder met een schaap op de schouders. Rechts: Willibrordus met kruis en kerkje
Boven de panelen medaillons ringen, bevestigd aan cartouches met schelpmotieven, de leeuw (Marcus), de engel (Mattheus), de adelaar (Johannes), het rund (Lucas).
Hiertussen en hiernaast vier hermen bestaande uit pilasters, gedecoreerd met culots, en uit bustes van evangelistensymbolen, van links naar rechts:; Geprofileerde kroonlijst, die boven hermen vooruitspringt.
In de onderzijde van de kuip (onder het paneel Goede Herder) datering 1738.
Het ruggeschot met aan weerszijden afhangende en opgeknoopte draperieën. Op het ruggeschot reliëf met wolken, kruis, wets-tafelen, staf van Aaron en kelk, waarboven hostie omgeven door stralenkrans.
Aan de bovenzijde een zeszijdig klankbord, een hemel met stralenkrans. Randen van klankbord bekroond door putti die draperieën, waaronder lambrequins, ophouden. Een putto rechts van midden met vlammend zwaard. Aan voorzijde klankbord opzetstuk in de vorm van zon met gezicht en stralenkrans boven twee voluten.
Maten: Hoogte (totaal) ca. 450 cm., hoogte. kuip ca. 140 cm.; eikenhout; Antwerpen; 1738.
Bronvermelding:
Archief Christoforusparochie Schagen.
Samenstelling F.C.Bos